Etanol

Etanol/alkol testi, hem tıbbi hem de kanuni amaçlar için kullanılır. Her iki kullanım için de örnekler ve sonuçlar genellikle ayrı ayrı toplanır ve test edilir.

Tıbbi: Tıbbi amaçlı yapılan testin hedefi, kişinin şikayetlerini etkili biçimde tedavi edebilmek için alkolün varlığını belirlemektir. Alkolün varlığını belirlemek ve konsantrasyonunu değerlendirmek için kan, bazen de idrar örnekleri kullanılır. Etanol zehirlenmesi belirtileri gösteren bir kişi acile geldiğinde, bu testlerden bir veya daha fazlası istenebilir. Belirtiler arasında kafa karışıklığı, sendeleyerek yürüme, kusma, uyuşukluk hali ve bilinç bulanıklığı vardır. Benzer belirtilere pek çok diğer durumlar da yol açabileceğinden, tam kan sayımı, glukoz, ve elektrolitler gibi testlerde genellikle eş zamanlı olarak istenir. Eğer başka madde kullanımından da şüphelenilirse, bunlara ek olarak uyuşturucu testleri ve diğer daha toksik alkoller (metanol ve izopropanol gibi) için de testler yapılabilir.

Yasal: Yasal amaçlı yapılan testin hedefi alkolün varlığını belirlemek ve değişik kanunların kapsamlarına göre ölçümde alkol bulunmasını değerlendirmektir. Yasal amaçlı ölçüm özel eğitimli kişilerce yapılmalı ve sıkı bir gözetim zinciri (örneğin taşınma ve işlem sürecini kağıt üzerine kaydeden takip aşaması) olmalıdır. Alkol testi; kanunları çiğneyen bir sürücünün kanında yasal sınırları aşan miktarda alkol olup olmadığının, yasal yaş sınırının altında birinin alkol içip içmediğinin, şartlı tahliyedeki birinin alkolden uzak durup durmadığının ve alkol tüketiminin kazaya sebep olup olmadığının belirlenmesi amacıyla istenebilir. Alkolün kişinin ölümüne sebep olup olmadığının belirlenmesi için otopsi sırasında alkol ölçümü yapılabilir. Yasal etanol ölçümü kontrol için ya da bir nedene bağlı olarak işverenin madde tarama programının bir parçası olarak istenebilir. Ayrıca yaşam sigortasına başvuruda istenen testlerin bir parçası olarak yapılabilir. (Tüm bu kullanımlar yasal alkol ölçümleridir çünkü takip sürecinin belgelendirilmesi gerekir.)

Yasal amaçlı ölçümler kan, nefes, idrar ve/veya tükürük örneklerinden yapılabilir. Nefes testi sürücülerde en sık uygulanan testtir. Akciğerlerden alınan derin bir nefesin son kısmı örnek olarak kullanılır. Kandaki alkol miktarının hesaplanması için de dönüşüm faktörü kullanılır. Kanda alkol ölçümü, sonucun doğrulanması veya yanlış olduğunun gösterilmesi amacıyla ve/veya nefes testine alternatif olarak istenebilir. Alternatif olarak idrar testi de yapılabilir. Genellikle, hasta idrarı toplar ve atar. 20 ya da 30 dakika sonra ikinci bir örnek toplar. İlk örnekteki alkol miktarı değişkendir çünkü idrarın mesanede ne kadar süreden beri durduğu bilinmez. İkinci örnek zamanlanmış bir örneği gösterecektir ve kandaki alkolü hesaplamak için değişik bir dönüşüm faktörü kullanılabilir. Kişinin alkol kullanıp kullanmadığının takibi için bazen rastgele idrar numunesi istenebilir. Tükürükte alkol ölçümü çok sık olmamasına karşın alternatif tarama testi olarak kullanılabilir.

Kişinin sarhoşluk ve/veya etanol zehirlenmesi belirtileri varsa tıbbi etanol ölçümü istenir.

Kişinin içkiyle ilgili kanunlara uymadığından şüphelenildiğinde, kaza ve/veya beklenmeyen bir ölüm olduğunda alkolün neden olup olmadığını belirlemek amacıyla yasal etanol ölçümü istenebilir. İş yerinden istenen alkol testi, herhangi bir zamanda ya da işveren, çalışanın çalışma saatleri içinde alkol kullandığından şüphelendiğinde yapılabilir. Yaşam sigortası için yapılan test, genellikle kişi sigorta poliçesi için başvuruda bulunduğunda istenir.

Tıbbi maksatlı yapılan test için, örnekte etanol bulunması kişinin muhtemelen alkol içtiğinin ve bulunan konsantrasyon, etanol zehirlenme derecesinin ne kadar ciddi olduğunun göstergesidir. Kişinin genel sağlığına, yaşına, kullandığı diğer ilaç veya maddelere göre belirti ve komplikasyonlar bireyden bireye büyük değişim gösterir. Alkolün vücuttan temizlenmesi gerekli enzimlerin varlığına ve de hastanın işlev gören karaciğerine bağlıdır. Yasal testte ise sonuçlar izin verilen kanuni sınırlarla karşılaştırılır.

Farklı etanol örneği sonuçları birbirlerinin yerine kullanılamaz. Nefes ve idrar örnekleri, çoğu kişide kan alkol konsantrasyonlarının iyi birer göstergeleridir, ama pek çok faktörden etkilenebilirler. İdrar konsantrasyonları kan değerlerinden sonra yükselir.

Glukoz ve mikroorganizma içeren idrar örnekleri (diyabetik) hastalarda görüldüğü gibi) uzun süre boyunca oda ısısında bırakılmamalıdır.  Mikroorganizmalar örnekteki glukozu mayalayarak etanole çevirebilir. Aynı durum otopsi örneklerinde de görülebilir. Bu vakalar genellikle serotonin metabolitleri olan, 5-HIAA (5-hidroksiindolasetik asit) ve 5-HTOL'ün (5-hidroksitriptofol) ölçümleri yapılarak değerlendirilip etil alkol kullanımı doğrulanabilir. 5-HİAA/ 5-HTOL oranının artması alkol alımının bir göstergesidir.

Nefes örneğindeki konsantrasyonlar; son birkaç dakika içinde alınan alkolden, ketonlardan (bazı diyabet hastalarının ve diyet yapanların nefeslerinde), gargara ve öksürük şurubu gibi alkol içeren bazı maddelerden etkilenebilir.

Kurallar değişebilir. Çoğunlukla, tıbbi ve yasal sonuçlar ayrı ayrı değerlendirilir.