İdrarda ki fazla proteini saptamak ve böbrek fonksiyonlarını izleyip böbrek hasarını hesaplamada kullanılır.
İdrar Proteini ve idrar Protein/Kreatinin Oranı
Daha önceden idrarda protein pozitif saptanan kişilerin rutin muayenesinin bir parçasıdır, veya böbreği sıkça etkileyen bir hastalık varsa istenir.
Rastgele idrar veya 24 saatlik idrar; bazen gece ve gündüz örnek ayrı toplanır.
Hayır
-
Nasıl kullanılır?
İdrar proteini idrardaki protein miktarını saptar ve böbrek fonksiyonlarını izlemek ve erken dönem böbrek hastalıklarını ve böbrek hasarını saptamak için kullanılır. Normal idrar tahlilinde stik yöntemi ile idrar proteinine rutin olarak bakılır. Normal populasyonu idrar proteini yönünden taramak için kullanılabilir. Eğer idrarda az veya orta seviyede bir protein saptanırsa daha sonra idrar tahlinde stik ile protein miktarı takip edilebilir. Eğer birinci sefer yüksek miktarda protein idrarda saptanır ve ikinci idrarda da bu olay devam ederse doktor 24 saatlik idrarla takibine devam edebilir. Stik testi ile primer olarak albümin hesaplandığından doktor albümin hariç bir protein artışından şüphelenirse 24 saatlik idrarda protein isteyebilir.
İdrarda protein testi doktora idrarda protein bulunduğunu söylesede proteinüriye sebeb olan tipi söylemez. Doktor sebebi arştırmak isterse serum ve idrar elektroforez testi isteyebilir. Bu özellikle multiple myelom gibi anormal protein artışı olduğu durumlarda doğrudur. Kanda albümin ve total protein seviyelerine bakmak için Kapsamlı Metabolik Panel testi isteyebilir ve karaciğer ve böbrek fonksiyonlarını hesaplayabilir. Böbrek hasarı veya hastalığı düşünülüyorsa ayrıca organ görünümünü değerlendirmek için görüntüleme testleride istenebilir.
Eğer bir çocukta stik testi ile idrarda anlamlı ve devamlı bir süreçte protein saptanıyorsa protein-kreatinin oranına bakılabilir.Çocuklarda (ve yetişkinlerde) bazen böbrek disfonksiyonu olmadan geçici proteinüri olabilir veya geceleri gündüzden daha fazla idrara protein salınımı olur. Eğer proteinürinin miktarı zamanla değişiyorsa doktor aralıklarla idrar taraması yapabilir.
Bilinen bir böbrek hastalığı veya hasarı olan hastalarda 24 saatlik idrarda protein veya rastgele idrarda protein-kreatinin oranından herhangi biri istenebilir. Stikle idrarda protein ve/veya protein-kreatinin oranı düzenli olarak böbrekleri etkileyebilecek ilaç kullanan hastaların takibi için kullanılabilir.
-
Ne zaman istenir?
Stik ile protein testine sıklıkla normal idrar tahlili sırasında bakılır. Bu rutin muayenelerde, gebe takibinde, üriner sistem enfeksiyonlarından şüphelenince, hastane kabul sırasında, veya doktor böbrek fonksiyonlarını görmek istediğinde yapılır. Ayrıca daha önceki stik testinde pozitif çıkan proteinin devam edip etmediğine bakmak için yapılabilir.
24 saatlik idrarda protein testi eğer stik testi ile yüksek miktarda protein saptanırsa bir takip testi olarak kullanılabilir. Stik testi primer olarak albümini ölçtüğü için stikle idrarda düşük miktarda protein saptanırsa ve doktor albümin harici proteinlerinde atılabileceğini düşünürse 24 saatlik idrarda protein testi isteyebilir.
Doktorunuz proteinürininizin sebebini teşhis ettiğinde, ayrıca tam olarak hangi proteinlerinlerin atıldığını ve ne kadar atıldığını tespit etmek için idrarda protein elektroforezi ister. Kandaki proteinlerin anormal üretildiğinden şüphelenildiği durumlarda serumda protein elektroforezi istenir. Kan üre azotu (BUN) ve kreatinin gibi kan testleri böbrek fonksiyonlarını değerlendirmek için istenebilir ve total protein ve albümin gibi testler ise kan proteinlere bakmak için istenir.
Doktorunuz dipstick idrar testinde sürekli protein testi pozitif olan çocuklarda rastgele bir idrar örneğinde proteininin kreatininine oranı isteyebilir. Böbrek hastalığı veya hasarı olan hastaların takibinde kullanılabilir. Bir ilacın böbrek fonksiyonlarını nasıl etkilediğini saptamak için rastgele idrar örneğinde dipstick idrar proteini ve/ veya proteininin kreatininine oranı istenebilir
-
Test sonucu ne anlama gelir?
İdrar da protein görülmesi önem arz eder. Böbrek hasarını veya hastalığını gösterebilir ya da enfeksiyon,ilaç kullanımı,ağır egzersiz,fiziksel veya emosyonel strese karşı oluşan geçici bir artış olabilir. Bazı insanlarda gün içinde olurken gece yatarken kaybolabilir (ortostatik proteinüri). Gebelerde artmış protein seviyeleri preeklampsi ile beraber olabilir. Böbrek hasarı oluştuğunda proteinin artış miktarı genellikle hasarın şiddetine bağlıdır, artan protein artan hasara işaret ederken böbrek fonksiyonlarının azaldığını gösterir. Proteinüri bu durumlarla veya hastalıklarla ilişkili olabilir:
- Amiloidoz
- Mesane Kanseri,
- Konjestif Kalp Yetmezliği
- Diyabet,
- Böbreğe Potansiyel Olarak Toksik Olan İlaç Terapileri,
- Goodpasture’s Sendromu, Glomerulonefritler
- Ağır Metal Zehirlenmeleri
- Hipertansiyon
- Böbrek Enfeksiyonları
- Multiple Myelom
- Polikistik Böbrek Hastalığı
- Sistemik Lupus Eritematozis
- Üriner Sistem Enfeksiyonları
-
Bilmem gereken başka bir şey var mı?
İdrar protein ölçümleri farklı metodlarda farklı performans gösteririr. Örneğin, pozitif bir stik testi idrardaki başka protein kaynaklarından kaynaklanabilir; kan, semen veya vajinal sekresiyonlar gibi. Stik yöntemi primer olarak albümini ölçtüğü için diğer proteinlerin arttığı durumlarda normal olabilir. 24 saatlik idrar 24 saat boyunca olan proteini hesaplar. Eğer 24 saat boyunca ki tüm idrar toplanırsa doğru olur. Protein-kreatinin oranı idrarın toplandığı sırada ki idrardaki protein miktarını gösterdiği için daha doğrudur. Eğer artmış bulunursa protein vardır; eğer negatif ise o sırada ki idrarda ölçülebilir miktarda atılım yoktur.
-
Evde kendim idrar proteinime bakabilir miyim?
İmkan dahilinde evet. Hastaların idrar proteinlerini izlemelerini sağlayacak stikler mevcuttur ancak doktorunuz böbrek durumunuzu takip ettiği için böyle bir şeye gerek yoktur. ( daha fazla bilgi için Ev Testine ) bkz.
-
Böbrek hasarı iyileşir mi?
Genelde düzelmez. Böbrek hasarı veya hastalığını erken dönemde saptamanın amacı erken dönemde hasarı minimize etmek ve böbrek fonksiyonlarını uzatmaktır. Eğer saptanan proteinüri idrar yolu enfeksiyonundan kaynaklanıyor ise enfeksiyon iyileşince sıklıkla normale döner,eğer ilaç kullanımına bağlı ise ilaç kullanımı durdurulunca çoğu zaman normale veya normale yakın bir fonksiyona döner.
-
İdrarda protein kaybı olunca daha fazla proteinli diyet mi almalıyım?