C-hücre hiperplazisi ve medüller tiroid kanserin tanı ve takibine yardımcı olmak, MEN 2 (çoklu hormonal neoplazi tip 2) riski altında olanları taramak için kullanılır.
Kalsitonin
Doktorunuz, medüller tiroid kanseri olduğunuzdan kuşkulandığında veya medüller tiroid kanser için tedavi görmekteyseniz veya aile üyelerinden birinde medüller tiroid kanseri veya MEN2 varsa bu test yapılır.
Bir kol damarınızdan alınan kan numunesi kullanılır.
Test için hazırlık yapılması gerekmemektedir.
-
Nasıl kullanılır?
Kalsitonin testi, C- hücre hiperplazisinin ve medüller tiroid kanserinin tanısını koymaya yardımcı olmak, tedavinin etkinliğini değerlendirmek ve hastaları nüks açısından takip etmek için kullanılır. Ayrıca, ailelerinde MEN 2 (çoklu hormonal neoplazi tip 2) hastası olan kişileri medüller tiroid kanseri açısından taramak için kullanılır.
Yalnızca kalsitonin ölçümleriyle karşılaştırıldığında uyarı testleri daha duyarlı testlerdir. Uyarı testi başlangıçta bir kan numunesi almayı, daha sonra hastaya damar içinden kalsiyum veya pentagastrin vererek kalsitonin üretimini uyarmayı kapsar. Daha sonra birkaç dakika içinde birden fazla sayıda kan numunesi toplanarak uyarının etkisi ölçülür. Erken evre C-hücre hiperplazisi ve/veya medüller tiroid kanser hastalarının kalsitonin değerleri bu test sırasında genellikle çok yüksek düzeylere çıkacaktır.
-
Ne zaman istenir?
C hücre hiperplazisi veya medüller tiroid kanseri olduğunuzdan kuşkulanıldığında kalsitonin düzeylerinin belirlenmesi istenebilir. Siz ve doktorunuz boynunuzun ön tarafında bir yumru veya şişliğin farkına varabilir.
Aşağıdaki rahatsızlıklardan da yakınabilirsiniz:
- Boğaz ağrısı veya boynun ön tarafında ağrı
- Sesinizde değişiklik, ses kısıklığı
- Yutma veya soluma zorluğu
- Soğuk algınlığıyla ilişkili olmayan inatçı öksürük
Güncel bir çalışma da tiroid nodülleri olan hastaların hepsinde cerrahiden önce kalsitoninin ölçülmesini önermiş olmasına rağmen klinisyenlerin tümü aynı düşüncede değildir. Klinik kuşkular devam etmesine rağmen hastanın kalsitonin düzeyleri normal veya belirsizse, uyarı testleri istenebilir. Bu testler, mümkün olduğu kadar erken evrede medüller tiroid kanseri veya C-hücre hiperplazisi saptamak için genç yaşta başlamak üzere düzenli aralıklarla MEN 2 hastalarının aile üyelerine uygulanabilir. Medüller tiroid kanseri nedeniyle tedavi edilen hastalarda tedavinin etkinliği ve nüksleri takip için genellikle kalsitonin testi istenecektir.
-
Test sonucu ne anlama gelir?
Kalsitonin düzeylerindeki artış aşırı miktarlarda kalsitonin üretilmekte olduğu anlamına gelir. Anlamlı derecede yükselmiş kalsitonin düzeyleri C -hücre hiperplazisi veya medüller tiroid kanserinin iyi bir göstergesi olmakla birlikte doktorunuz, tanıyı koymak için tiroid biyopsisi, taraması ve ultrasonografisi gibi başka prosedürlerden de yararlanacaktır.
Medüller tiroid kanserinin başarılı tedavisiyle (tiroid bezinin sıklıkla diğer çevre dokularla birlikte çıkartılması) kalsitonin düzeyleri genellikle çok düşecektir. Değerler zaman geçtikçe düşük seyrederse tedavinin etkili olması muhtemeldir. Bazı olgularda kalsitonin değerleri düşecek olmasına rağmen tedaviden sonra orta derecede yüksek düzeyde devam edecektir. Bu tespit bir miktar kalsitonin üreten dokunun kaldığı anlamını taşır. Doktorlar kalsitonin düzeylerini takip edecek ve zamanla oluşacak artışları gözleyecektir. Kalsitonin düzeyleri yükselmeye başlarsa muhtemelen medüller tiroid kanseri nüksetmektedir.
-
Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Medüller tiroid kanser ve C-hücre hiperplazisinde, kalsitonin düzeyleri yükselmiş olduğu halde diğer tiroid testleri (örn: T4, T3 ve TSH) genellikle normaldir. Akciğer kanserleri, insulinomalar ve VIPomalar denilen başka pankreas tümörlerinde de kalsitonin düzeyleri yükselebilmektedir
-
Rutin tarama testi olarak niçin kalsitonin testi yapılmamaktadır ?
-
Tiroid bezim çıkartılırsa kalsitonininimi yerine koymam gerekecek mi?
-
Besin katkısı olarak kalsitonin kullanılır mı?
Kullanılır. Ancak tamamen farklı bir bağlamda kullanılır. Çok yüksek dozlarda verildiğinde kemiğin parçalanmasını (emilimi) önlediğinden bazen kalsitonin osteoporozu olan kişilere ilaç olarak verilmektedir.Kemik yoğunluğunu normal seviyede tutmaya yardımcı olduğu gibi kemik ağrısını giderici etkisi de vardır.