Vücudunuzun kanınızdaki demir taşıma kabiliyetini değerlendirmek için bu test yapılır
TDBK ve DDBK, Transferrin
Doktorunuz, vücudunuzda değişik durumlarda ortaya çıkabilen demir fazlalığından veya azlığından şüphe ettiği zaman; karaciğer fonksiyonlarını ve beslenmeyi izlemek istediğinde bu testi ister.
Kolunuzdaki bir damardan alınan kan numunesinde çalışılır.
Test öncesi 12 saat aç kalınmalıdır. Bu süre içinde sadece su içmeye izin verilir.
-
Nasıl kullanılır?
TDBK sıklıkla demir eksikliği veya fazlalığından şüphe edilen hastalarda serum demir testi ile birlikte analiz edilir. Bu iki test transferrin saturasyonunun hesaplanmasında kullanılır demirin durumunu göstermede demir ve TDBK’ye göre tek başına daha iyi bir göstergedir. Sağlıklı insanlarda transferrinin yaklaşık %20 ile %40'ı demirin taşınmasında kullanılır.
Demir eksikliğinde: demir azalır fakat TDBK artar ve transferin saturasyonu çok düşük olur. Demirin vücutta fazla olması durumu hemokromotozis gibi durumlarda olabilir, kanda demir miktarı yüksek, TDBK ise az veya normal bulunur, transferin saturasyonunda artış olur. DDBK testi TDBK testine bu durumda alternatif olailir.
TDBK ve DDBK gibi alışılmış testlerin yerine transferrin, hastaların karaciğer fonksiyonlarını ve beslenmeyi izlemede kullanılabilir. Transferin karaciğerde yapıldığı için, TDBK ve transferin karaciğer hastalığı olanlarda düşük bulunabilir. Diyette yeterli protein alınamadığı zamanda transferrin düzeyleri düşer ve bu test beslenmenin izlenmesindede kullanılabilir .
-
Ne zaman istenir?
TDBK veya DDBK, serum demiri ile birlikte istenir, vücudunuzdaki demir miktarını göstermede kullanılır. Eğer bir veya daha fazla test aneminiz olduğuna işaret ediyorsa, özellikle eritrositleriniz mikrositik ve hipokromiktir ve hemoglobin ve hematokrit düzeyleriniz düşüktür.
Anemide en sık görülen belirtiler şunlardır:
- Kronik yorgunluk/bitkinlik
- Baş dönmesi
- Zayıflık
- Baş ağrısı
Doktorunuz vücudunuzda normalden çok daha fazla demir olduğundan şüphelenirse veya ailenizde hemokromatozis hikayesi varsa, demir ve TDBK (veya transferin veya DDBK) tetkikleri ile birlikte ferritin testi isteyebilir. Bu test ile kanda demir miktarı artmış ise veya demir depoları artmışsa görülebilir. Demirin vücutta fazla olması durumunda belirtiler kişiden kişiye değişir. Kan ve dokulara demir birikir. Semptomlar aşağıda belirtilmiştir:
- Eklem ağrısı
- Yorgunluk, zayıflık
- Enerji kaybı
- Karın ağrısı
- Seks gücünde kayıp
- Kalp problemleri
Ancak birçok bireyde başlangıçta semptom yoktur.
Demir ve TDBK demir zehirlenmesi vakalarında da istenebilir, örneğin çocuklarda aşırı doz vitamin veya demir içeren preperatların alınması gibi.
Transferrin testi hastanın beslenme durumunu izlemede veya değerlendirmede diğer testlerle örneğin prealbumin gibi testlerle beraber istenir.
-
Test sonucu ne anlama gelir?
Transferrin testlerinin, TDBK veya DDBK sonuçları genellikle diğer demir testleri ile birlikte değerlendirilir. Demir durumu ile ilişkili birçok hastalıkta, demir testlerinde görülen değişikliklerin bir özeti aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Hastalık Demir TDBK/Transferrin DDBK %Transferrin
Saturasyon
Ferritin Demir eksikliği Düşük Yüksek Yüksek Düşük Düşük Hemokromatozis Yüksek Düşük Düşük Yüksek Yüksek Kronik Hastalık Düşük Düşük Düşük/Normal Düşük Normal/Yüksek Hemolitik Anemi Yüksek Normal/Düşük Düşük/Normal Yüksek Yüksek Sideroblastik Anemi Normal/Yüksek Normal/Düşük Düşük/Normal Yüksek Yüksek Demir Zehirlenmesi Yüksek Normal Düşük Yüksek Normal Yüksek TDBK, DDBK veya transferrin genellikle demir eksikliğini belirtir fakat bu testler hamilelikte ve doğum kontrol hapları kullanımında da artar. Düşük TDBK, DDBK veya transferrin ise sizde hemokromatozis, demir birikimine neden olan anemi tipleri, malnutrisyon, inflamasyon, karaciğer hastalığı veya bir böbrek hastalığı olan ve idrarla protein kaybına neden olan nefrotik sendrom varsa görülür.
Transferrin saturasyonu demir eksikliğinde azalır; fazla demir alımında veya demir zehirlenmesi gibi durumlara bağlı olarak demir fazla miktarda olduğunda ise artar.
-
Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Hemolitik hastalığı olan insanların kanlarında kırmızı hücrelerin hemolizinedeniyle demir konsantrasyonu artar.
Kan transfüzyonlarıda test sonuçlarını etkiler. Birçok kan transfüzyonu demir yüklenmesine yol açar.
-
Demir eksikliğinden başka anemiye sebep olan başka şeyler var mı?
Evet, aneminin bir çok sebebi vardır. Ancak demir eksikliği cok yaygındır ve bu nedenle demir testleri sık gerçekleştirilen testlerdir. Eğer demir eksikliği testleri demir eksikliği anemisini dışlıyorsa başka bir anemi araştırmalıdır. Daha fazla bilgi için Anemi dergisine bakınız.
-
Transferrin saturasyon testi nasıl hesaplanır?
-
Transferrin düzeyini etkileyen diğer faktörler nelerdir?
Transferrin inflamatuvar süreçte azalan bir proteindir, negatif akut faz reaktanı olarak kabul edilir. Kronik inflamasyon, infeksiyonlar, ve tümörler transferrin düzeyinde değişikliğe neden olabilir.